Ministerstwo obrony narodowej zapowiedziało prace nad ustawą o Obronie Ojczyzny. Partia Razem proponuje zmiany, szczegółowe rozwiązania dotyczące odbudowy obrony cywilnej, wzorowane na państwach skandynawskich.

Z obroną cywilną (OC)  jest w naszym kraju poważny problem. Politycy  i eksperci alarmują od początku wojny na Ukrainie (luty 2022), że Polska nie ma schronów dla ludności cywilnej ani przepisów, które zapewnią ich budowę. Schrony zbudowane za czasów PRL są zdewastowane lub niszczone w ramach inwestycji budowlanych. Międzynarodowe konwencje przyznają obronie cywilnej szczególny status i ochronę. Żeby te zabezpieczenia mogły działać, konieczne jest istnienie państwowego systemu, którego w Polsce teraz brakuje. Pamiętajmy, że nie każdy obywatel ma możliwość i środki, aby wybudować swój własny schron przydomowy (książka).

Politycy zwrócili uwagę na konieczność istnienia budowli ochronnych dla ludności cywilnej, jako uzupełnienia systemu bezpieczeństwa. Przez ostatnich 30 lat przepisy nakazujące budowanie schronów były systemowo ignorowane. Kolejni ministrowie kawałek po kawałku rozmontowali stworzony w PRL system ochrony ludności cywilnej. Czas nałożyć na deweloperów obowiązek budowy “schronów” w budynkach użyteczności publicznej i nowych blokach mieszkalnych. To nie znaczy, że pod każdym budynkiem ma się znaleźć schron przeciwatomowy. Ale każdy budynek powinien mieć przewidziane pomieszczenie ochronne, o wzmocnionych stropach, z dostępem do kanalizacji i powietrza i wyjściem ewakuacyjnym pozwalającym na wydostanie się spod gruzów. To minimum, które w wielu krajach europejskich jest oczywistością.

Zaapelowano wprowadzenie zakazu niszczenia już istniejących schronów i ukryć, które często znikają przy okazji remontów i inwestycji. Jako przykład podano Olsztyn: W Olsztynie wyburzono stary budynek dworca, pod którym znajdował się kompleks masywnych schronów cywilnych z okresu PRL. W nowym budynku schronu nie przewidziano. Obecnie wyburzany jest budynek TP S.A. z lat 90-tych i rozbierany znajdujący się pod nim obszerny i stosunkowo nowy schron. Musimy przestać burzyć, a zacząć przywracać do użytku istniejące schrony.

Obrona Cywilna wymaga przeszkolonych ludzi, którzy zatroszczą się o innych m.in. o osoby niepełnosprawne, matki z dziećmi, osoby starsze i rannych. Konieczne są inwestycje w odpowiedni sprzęt, ale równie ważne jest inwestowanie w kompetencje. Nie możemy dopuścić do sytuacji, w której osoby z wykształceniem medycznym zostaną masowo zmobilizowane i wysłane na front, a ludność cywilna pozostanie bez opieki zdrowotnej. Niestety obecnie nikt nie prognozuje i nie uzgadnia zapotrzebowania na opiekę medyczną pomiędzy ludnością cywilną a wojskiem. Zabiega się o procedurę przenoszenia zadań (ang. task shiftingu), czyli szkolenia sanitariuszy (i ratowników?) wyspecjalizowanych w prostszych procedurach medycznych, które w warunkach kryzysu będą w stanie zaopatrzyć lżej rannych i chorych, dokonywać segregacji rannych. Poprzez reorganizację pracowników w ten sposób, przesunięcie zadań może bardziej efektywnie wykorzystać istniejące zasoby ludzkie i złagodzić wąskie gardła w świadczeniu usług i w ten sposób odciążyć lekarzy i pielęgniarki.

Aktualizacja

Pod koniec stycznia br. wiceszef MON Paweł Zalewskiej podkreślał w radiu, że ustawa o obronie cywilnej “powstanie w tym roku”. Według bieżących zapowiedzi rządu  projekt ustawy o ochronie ludności cywilnej (ochronie ludności i obronie cywilnej) ma być gotowy do końca marca 2024 roku, a jest przygotowywany przez MSWiA. Wiceszef MON podkreśla, że rozwiązanie jest dla Polski niezbędne. Głównym celem projektowanej ustawy jest prawne uregulowanie systemowych kwestii związanych z ochroną ludności i obroną cywilną. “Zależy nam na tym, by nowe przepisy uwzględniały m.in. przygotowanie schronów, zarządzanie kryzysowe, szkolenie ochotników i umiejętności udzielania pierwszej pomocy” – dodali zgodnie przedstawiciele resortu obrony narodowej.

Obowiązek budowy schronów lub pomieszczeń, które spełniają parametry techniczne schronów w każdym nowym budynku mieszkalnym – takie plany rządu zdradził 5 marca w radiu RMF FM wiceminister obrony narodowej Paweł Zalewski. Budowa schronów ma być uregulowana ustawą o obronie cywilnej, która trafi do Sejmu w najbliższych tygodniach. Takie inwestycje od dawna są realizowane w innych krajach.

Źródło:  media.partiarazem.pl  (styczeń 2024) + Interia, RP, RMF FM (2024)